Bademcikler Neden Şişer?
Başlıca görevleri vücudu enfeksiyonlara karşı korumak olan bademcikler, bağışıklık sistemini bir parçasıdır. Mikroplara karşı vücudu savunurken zaman zaman bu mikroplardan etkilenerek enfeksiyon kapar ve iltihaplanır. Bademcik rahatsızlığı özellikle çocukluk döneminde en sık görülen rahatsızlıklardan biridir. Bu makale bademcik enfeksiyonları, nedenleri ve bademcik ameliyatı ile ilgili bilmeniz gereken her şeyi içermektedir.
Bademcik Vücutta Ne İşe Yarar?
Yukarıda da değindiğimiz gibi bademcikler bağışıklık sisteminin bir parçası olarak görev görürler. Boğazda (genizde) iki taraflı olarak bulunan bademcikler, ağız ve burun yoluyla vücudumuza giren mikroplarla savaşarak vücuda girmesini engellerler. Bademcikler özellikle çocukluk döneminde aktif olarak çalışırlar.
Vücudun Bademciğe İhtiyacı Var mı?
Bebeklik dönemine anne sütü alan çocuk, anne sütünün içerdiği koruyucu madde ve besinler sayesinde enfeksiyonlara karşı korunurlar. Çocukluk dönemine geçen ve anne sütü almayı bırakan çocuklarda ise vücudu koruma görevi ilik, lenf bezleri, geniz eti ve bademcikler gibi bağışıklık sistemini koruyucu görev gören organlara ve kas yapılarına geçer. Çocukluk döneminde ise bağışıklık sistemini korumak için en çok çalışan organ bademciklerdir. Bu nedenle özellikle çocukluk döneminde bademciğe ihtiyaç vardır. Çocukluk dönemini atlatarak ergenliğe geçilen yaşlarda ise bademcik yavaş yavaş etkisini ve önemini kaybederek küçülmeye başlar.
Geniz Etinin Bademcikten Farkı Nedir?
Bademcikler boğazın arka kısmında yer alırlar ve aletle ya da bir cihazla bakılmadan çıplak gözle de görülebilirler. Geniz etinin yapısal olarak bademcikten tek farkı, bademcikler gibi bir zar ile çevrili olmamalarıdır. Yerleşim yeri olarak da boğazın üst kısmında, burun ve yumuşak damağın arka tarafında yer alırlar. Görevleri aynıdır. Fakat geniz etleri bademciklerden daha rahatsız edici olabilir. Nefes alma da zorluk gibi problemlere neden olan geniz etleri bir zarla kaplı olmadıkları için alındıkları zaman kökleri içerde kalabilir ve yeniden oluşabilir. Bu nedenle aynı zamanda dişi bademcik olarak adlandırılırlar.
Bademcikler Neden Şişer? Soğu veya Stres Bademciklerin Şişmesi için Bir Sebep midir?
Çocukluk döneminde bademcikler, bağışıklık sistemini korumak için görevli diğer organlara göre daha çok çalışırlar. Bu nedenle ağız ve burun yani solunum yoluyla vücuda giren mikroplara karşı daha yoğun bir çaba gösterdikleri için büyüme gösterebilirler. Aslında soğuk bir besin yiyip içilmesinin bademciklere zarar verdiği ve iltihaplanmasına neden olduğu algısı yanlıştır. Sağlıklı bir insanda aşırı soğuk besinler alınması bademcik rahatsızlığına yol açmaz. Ancak kronik bademcik problemi olanlarda ve bağışıklık sistemi zayıflamış olan çocuklarda ve yetişkinlerde sıvı ya da katı soğuk besin alımı bademciklerin iltihaplanmasına neden olabilir. Stres ise bademciklerin şişmesine neden olacak bir etki göstermez.
Bademcik Alınmalı mıdır?
Bademcikler bağışıklık sisteminin bir parçası oldukları için alınması kesinlikle tavsiye edilmez. Çünkü vücudumuzda işe yaramayan organ bulunmamaktadır. Ancak bademciklerin vücuda ve bireye fayda yerine zarar verdiğinin düşünüldüğü durumlarda bademcik ameliyatı gerçekleştirilebilir.
Bademcikler Hangi Durumlarda Alınmalıdır?
- Çok sık tekrarlayan ve antibiyotik tedavisine cevap vermeyen bademcik enfeksiyonları,
- Bademciklerin solunum güçlüğü yaratacak derecede büyük olması. Bu gibi durumlarda çocuğunuzun ağzı sürekli açık olduğu ve rahat nefes alamadığı için bazı zamanlarda nefessiz kalma durumu meydana gelebilir.
- Bademcik apsesi geçiren çocuklarda bu apse tümör şeklini alabilir. Bu gibi durumlarda da ameliyat gereklidir.
Bademciği alınan yetişkin ve çocuklarda herhangi bir problem ya da hastalıklara karşı bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi bir durum gözlenmemiştir. Ancak tabi ki ameliyat en son çare olarak kullanılan bir yöntemdir.
Bademcik Ameliyatı Ne Zaman Yapılmalıdır?
Bademcik ameliyatına karar vermeden önce bütün tetkikler yapılmalıdır. Kan testleri, kültür örnekleri alınarak incelenmeli ve hastanın ameliyata uygun olup olmadığı gözlenmelidir.
Bademcik ameliyatı çocuklarda istisnai durumlar haricinde genellikle 4 yaşından sonra yapılmaktadır. 4 yaşından daha erken ameliyat gerektiren istisnai durumlar ise, büyüyen bademciklerin solunum güçlüğü yaratması gibi durumlardır. Bu gibi durumlarda daha erken de ameliyata başvurulabilir.
Yetişkinlerde ise bademcik ameliyatı çok nadir olarak yapılmaktadır. Bademcikler ergenlik sürecine kadar aktif halde rol alırlar. Bu nedenle daha çok enfeksiyon kaparlar. Ancak yetişkinliğe geçtikçe bademciklerin görevi azalır bu nedenle daha az problem yaratırlar.
Bademcik ameliyatını sonrasında hasta yeterince yutkunamayacağı ve yeteri kadar sıvı alamayacağı için yaz aylarında yapılması tercih edilmeyebilir.
Beta Mikrobu Nedir? Boğaz Sağlığı Açısından Önemli midir?
β mikrobu boğaz enfeksiyonlarına yol açan bakterilerden bir tanesidir. Aynı zamanda β mikrobu Akut Eklem Romatizması, Romatizmal Böbrek Hastalığı ve Romatizmal Kalp Hastalığı gibi rahatsızlıklara da yol açan mikroplardan biridir. Bu mikrobun boğazda varlığı kültür ve kan testleriyle ortaya çıkar. Beta mikrobunun yol açtığı enfeksiyonların tedavisi penisilin gurubu antibiyotiklerle tedavi edilerek yapılır. Tedaviye rağmen Beta mikrobunun yol açtığı bademcik enfeksiyonu tekrar ederse bademciklerin alınması söz konusu olabilir.
Kansız Bademcik Ameliyatı Nedir?
Bademciğin yapısı dokusal olarak fazla miktarda kan damarı içerir. Bu nedenle kanlanmanın fazla olduğu dokulardan biri olduğu için ameliyat sonrasında fazla olmasa da kanama meydana gelebilir.
Thermal Welding uygulaması ile yapılan bademcik ameliyatlarında yüksek ısı kullanıldığı için bademcik dokusu daha kolay bir şekilde yerinden çıkartılır. Bu nedenle bu uygulama ile yapılan ameliyatlarda kanama en alt seviyelerdedir.
