Hamilelikte Diyabet Problemleri
Günümüzün en yaygın hastalıklarından biri olan şeker hastalığı gebelik öncesinde anne adaylarında bulunabilirken, gebelik sırasında oluşan bu rahatsızlığa ‘gestasyonel diyabet’ adı verilir. Bugün kadınların yüzde 3’lük bir kısmında gebelik sürecinde şeker hastalığına rastlanılıyor.
Gebelikte diyabet oluşmasının başlıca nedeni kan şeker düzeyinin bozulması. Vücudun birçok sisteminde değişikliğe neden olan gebelik, hormonlarda meydana gelen değişiklikler ve kan şekeri düzeyinin giderek yükselmesi ile Gestasyonel diyabet
adı verilen hastalıkla karşılaşılmasına neden oluyor. Böyle bir durum söz konusu olduğundan gebelik sürecinde özel bir diyetin uygulanması gerekirken, durum insülin kullanımına kadar varabilir.
Gebelik öncesinde diyabet hastalığınız varsa hamileliğiniz sürecinde kan şekerinizin aşırı derece yükselmemesi için sürekli dikkatli olmanız gerekir. Bu dönemde insülin kullanım dozunuz da uzmanlar tarafından artırılabilir. Hamileliğe bağlı hormon değişiklikleri nedeniyle bebek dünyaya gelene kadar kan şekerini düşük seviyede tutmak diğer zamanlara göre çok daha zor olacaktır.
Gebelik sırasında ya da öncesinde mutlaka şeker hastalığınız tedavi edilmelidir. Tedavi edilmediği takdirde;
- Kan şekerinin sürekli yüksek olması oldukça iri bir bebek dünyaya getirmenize neden olur.
- Sadece sizde değil, bebeğinizde de kalp, böbrek ve omurgada anomaliler meydana gelebilir.
- Şekerinizin yükselmesi beraberinde tansiyon yükselmesine de neden olabilir. Bu da pre-eklampsi adı verilen sorunla karşılaşmanıza neden olur.
- Bebeğinizin dünyaya erken gelmesini gerektirecek nedenler oluşabilir, bir gün bile önce doğması sağlığı açısından olumsuz olacağından dikkatli olunmalıdır.
- Bebeğin durumu takip edilmezse akciğer ve solunum rahatsızlıkları oluşabilir.
- Gebelik öncesinde diyabet biliniyorsa mutlaka tedavi edilmesi, sonrasında gebelik düşünülmelidir.
Şeker Hastalığı (Diyabet) Nasıl Meydana Gelir?
Vücudumuzun çalışma sisteminde şeker enerjiye dönüştürülür. Bu işlemin gerçekleşmesinde ise insülin etkilidir. Pankreas tarafından salgılanan insülin şekerin enerjiye dönüşmesini sağlar. Ancak hamilelik sürecinde değişen hormonlar insülinin de çalışma şeklini değiştirebilir. Bu durumda pankreas daha fazla insülin salgılamaya başlar ve bu kontrol edilemeyen insülin şeker hastalığının oluşmasına neden olur. Gebelik sürecinde oluşan diyabet, doğum sonrasında kan şekeri seviyenin normale düşmesi ile ortadan kalkabilir.
Diyabet Belirtileri Nelerdir?
- Aşırı susuzluk hissi, suya kanamama
- Ani kilo kaybı
- Sürekli oluşan yemek yeme isteği
- Aşırı şekilde idrar yapma
- Sebepsiz duyulan yorgunluk hissi
Söz konusu belirtiler fark edildiğinde hemen uzmana başvurulmalıdır. Özellikle gebelikte şeker hastalığı belirtileri fark edilmeyebilir. Anlaşılması için kan ve idrar testlerinin yapılması gerekir.
Şeker Hastalığı (Diyabet) Nasıl Teşhis Edilir?
Gebelik sürecinde olası diyabet durumuna karşı bütün anne adaylarına test yapılmasu gerekir. Bazı belirtiler anne adaylarının daha çok diyabet riski altında olduğunu gösterir. İşte bu belirtilerden bazıları şu şekilde gelişir:
- Ailede diyabet hastasının bulunması
- 90 kilo ve üzeri bir kiloya sahip olma
- 35 yaş üzerinde bulunma
- Öncesinde ölü bebek dünyaya getirmiş olma
- Öncesinde 4 kilo ve üzeri bebek dünyaya getirmiş olma
- Öncesinde düşük yapmış olma
Bu gibi durumlar söz konusu ise gebelikte şeker hastalığı riski taşıyor olabilirsiniz. Gebelik sürecindeki takibiniz sırasında diyabet taraması yapılacaktır.
Diyabet Nasıl Tedavi Edilir?
Gebelik öncesinde diyabet hastasıysanız kan şekerinizi düşürmeniz hamileyken çok daha zor bir hal alacaktır. Gebelikte gelişen diyabet hastasıysanız kan şekerinizi düşürmek için belirli yöntemleri uygulayabilirsiniz. Bunlar;
- Evde düzenli olarak kendi kan şekerinizi ölçme ve yükselişi fark eder etmez müdahale etme,
- Şekerin yükselmemesi için buna uygun bir diyet uygulama,
- Gün içerisinde basit hareketlerle hafif bir egzersiz uygulamadır.
Hamilelik sürecinde şeker düzeyinizin aşırı yükselmesini engelleyerek bebeğinizin de kendinizin de sağlığını korumayı başarabilirsiniz. Kan şekerinizi kontrol altında tutmak için insülin uygulaması yapmanız da gerekebilir. Uzmanınız gerek görürse kullandığınız insülin dozunda artış yapar. Düzenli kontroller halinde olduğunuzda gebelik sürecinizi sorunsuz geçirebilirsiniz.
Şeker hastalığına bağlı olarak bebek normalden daha iri olabileceği için takibi altında olduğunuz uzman bebeğinizin de durumunu ultrason ile inceler. Sezaryen ile doğumu gerektirecek kadar iri olup olmadığı hakkında size bilgi verir.
Hastalığın Etkileri Ne Kadar Sürer?
Gebelik sırasında görülen Gestasyonel diyabet sizde de görüldüyse bebeğin dünyaya gelmesinin ardından birkaç hafta içerisinde kan şekeri normal düzeye ineceğinden şeker hastalığı da geçecektir. Ancak bazı kadınlarda doğum sonrası insülin ihtiyacı azalmasına rağmen ilerideki 20 yıl içerisinde diyabetin yeniden gelişmesi riski bulunur. Tekrar diyabetin oluşmasını engellemek için gebelik sonrasında mutlaka aldığını kiloları vermeye çalışmalısınız. Aksi takdirde risk altında bulunmaktan kurtulamayabilirsiniz.
Gebelikten önce de şeker hastalığınız varsa, doğum sonrasındaki birkaç hafta içerisinde kullandığınız ilaç seviyesi yeniden gebelik öncesindeki sürece dönecektir. Gebelikte alınan kiloların verilmesiyle birlikte kan şekeri seviyenizi kontrol altına almanız daha kolay hale gelebilir. Gebelik sırasında diyabet olanların bir sonraki doğumlarında da yine diyabet hastalığını yaşamaları ihtimali oldukça yüksektir.
Kendimi Nasıl Koruyabilirim?
Gebelik sırasında ortaya çıkan diyabetten kendinizi nasıl koruyabileceğinizi merak ediyorsunuzdur. Hamilelikte diyabet kaçınılmaz mı? Elbette değil. Gebelikte diyabete yakalanmamak için dikkat etmeniz gereken bazı hususlar şu şekilde:
- Kilonuzu korumaya çalışın. Gebelikte ağırlığınız her zaman uzmanların önerisine uygun olmalıdır. Hamileliğe aşırı bir yükle başladığınızda bir de gebeliğe bağlı kilo alımı meydana gelir ve bu şekilde diyabet oluşması riski artar.
- Doktorunuz tarafından önerilen besinleri tüketmeli ve uygun görülen diyet listesine uyum sağlanmalıdır.
- Doktorunuz bazı egzersiz hareketleri yapmanızı isteyebilir. Bunları düzenli bir şekilde yaptığınızda diyabeti uzaklaştırabilirsiniz.
- Doktorunuzun tüm kontrollerine aksatmadan gitmeli ve yapılması gereken testleri mutlaka yaptırmalısınız.
Gebelik öncesinde şeker hastalığınız varsa gebe kalmadan önceki 3 ay boyunca kan şekerinizi normal düzeyde tutmaya çalışmalısınız. Bunu başardıktan sonra gebelik sürecinde de normal seviyede tutabilmek daha kolay hale gelir.