Kardeş Kıskançlığı
Çocuklarda kıskançlık duygusu ebeveynlerinin sevdiği tek kişi olmak istemelerinden kaynaklanır. Son derece normal ve insani bir duygu olmasına karşın kimi zaman kardeşler arasında yaşanan kıskançlıklar zarar verici boyutlara ulaşabilir. Öncelikle ailelerin şu durumu kabullenmesi gerekir: Bir çocuğun kardeşini kıskanması, onun kötü bir çocuk olduğu anlamına gelmez. Kıskanan çocuğun azarlanması, cezalandırılması yerine farklı yöntemlerin izlenmesi gerekir.
Kardeş Kıskançlığı Eşit Sevgi ile Çözülemez!
Anne babalar genellikle kıskançlığı ortadan kaldırmak için çocuklarından birine aldıklarının aynısını diğeri için de alırlar. Ayrıca anne bir çocukla ilgilenirken baba da diğer çocukla ilgilenerek sevgilerini de eşit bir şekilde paylaştırmaya çalışırlar. Ancak yaşanan örnekler gösteriyor ki bu durum kıskançlığın daha da artmasına sebebiyet verebiliyor. Bundan daha vahim tablo ise anne babaların çocuklarının kıskançlık duygusunu anlamıyor ve davranışlarını doğru yorumlayamıyor olmasından kaynaklanır.
Çocukların kardeşlerini kıskandıklarında genellikle bunu dolaylı yoldan belli ederler. Benzer davranışlar sergileyen çocukların bu davranışları aslında kıskançlık duygularını bastıramıyor olmalarından kaynaklanır. Kardeş kıskançlığı yaşayan çocukların en yaygın davranışları şunlardır:
Kardeş Kıskançlığı Nedenleri Nelerdir?
- Geceleri veya öğle uykusunda kabus görme
- Anne baba yokken kardeşine zarar vermeye çalışma
- Tuvalet alışkanlığı olmasına karşın altına kaçırma
- Parmak emme, emzik isteme
- Saç yolma, tırnak yeme alışkanlıklarının başlaması
- Oyuncaklara karşı isteksizlik
- Daha az konuşup daha az gülmeye başlaması
- Eşyalara ve oyuncaklara zarar vermek
- Ciltte kızarıklıklar ve lekelenme
- Bağ ağrısı, mide bulantısı yaşamaları
Kardeş Kıskançlığı Yaşayan Çocuğa Nasıl Davranılmalı?
Çocuğun yaşadığı kıskançlık duygusunu dışa vurması sağlanmalıdır. “Sen artık abi/abla oldun, kıskanmak sana yakışmaz, kıskanmak çok ayıptır” gibi sözler çocuğun bu duygusunu içinde yaşamasına neden olur ve durum da ileride çeşitli psikolojik sorunları beraberinde getirebilir. Anne babalar bu konuda empati yapmalıdır. Kendileri birini kıskandığında kendilerine nasıl davranılmasını isterse, çocuklarına bu şekilde davranmalıdır.
Kıskançlık nedeniyle kınanan, ayıplanan, cezalandırılan çocuğun kıskançlığı geçmez. Aksine pekişir çünkü bu yaşadığı durumdan kardeşini sorumlu tutar. Anne babalar ve çocukların zaman geçirdiği hiç kimse çocuklar arasında asla kıyaslama yapmamalıdır. Büyük çocuğun anne sütünü küçükten daha fazla emdiğinin dile getirilmesi dahi bir kıyaslamadır. Bu tür konuşmalardan kaçınmak gerekir.
Büyük olan çocuğun oyuncakları, yatağı, oyun alanı gibi kendisine ait eşyaları ve alanları paylaşması istenmemelidir. Küçük olan çocuğun oyuncakları, oyun alanı ayrı olmalıdır. Zamanı geldiğinde zaten tüm eşyalarını kendiliğinden paylaşmak isteyeceklerdir. Aileler bu konuda aceleci davranmamalı…
Şayet çocuklar birbirlerine zarar vermiyorsa, kavga ederlerden anne baba karışmamalı. Bu davranış şekli, çocukların kendi sorunlarını kendi aralarında çözmeyi öğrenmelerini sağlarken aynı zamanda çocukların anne ve babasının kendisine güvendiğini anlamalarını sağlar. Kavga durumunda anne babalar asla kimin haklı olduğunu bulmaya çalışmamalı. Sorunun kaynağı bulunmalı ve çözüm üretilmelidir.