Pes Ekinovarus (Çarpık Ayak Sendromu) Nedir?
Pes Ekinovarus sendromunda bebeğin ayakları içe ve aşağı doğru bakar. Doğumla birlikte ya da bebeklikte fark edilen bu rahatsızlığın sebebi net olarak bilinmiyor ancak genetik faktörlerden ötürü olabileceği düşünülmektedir.
Gebelikte ve Doğum Sonrasında Pes Ekinovarus Tanısı
Pes Ekinovarus günümüzde anne karnında fark edilebilen bir rahatsızlıktır. Ultrasonografi görüntülemelerinde bebeğin fiziksel gelişimi takip edilir. Gebeliğin 15. – 16. Haftasından itibaren çarpık ayak sendromu tespit edilebilir. Gebelik sürecinde yüzde yüz tespit edilemediğinde ise doğum sonrasında yapılan muayenede çarpık ayak tanısı konulabilir. Bebeğin anne karnındaki pozisyonu bazen PEV tanısı koymayı önleyebilmektedir.
Doğum sonrası PEV Sendromu Belirtileri
- Başparmağın biri ya da her ikisinin içe dönük şekilde olması
- Ayak topuğunun içe dönük olması
- Ayak kirişinin diğer ayağa göre yüksek olması
- Ayak bileğinin bariz şekilde aşağıya meyilli olması
- Ayaktaki eğriliğin düzeltilmesine rağmen düzelmemesi
- Ayak bileğinin etrafında oluk benzeri çizgilerin olması
Pes Ekinovarus Tedavi Yöntemleri
Pes Ekinovarus tedavisi bebek doğduktan sonra ilk 15 günlük süre içerisinde uygulanabilmektedir. Tedavide başarılı olmak için ne kadar erken davranılırsa o kadar iyi.
İlk tedavi seçeneği alçı tedavisidir.
PEV tedavisinde tercih edilen alçı, bebeğin ayağının esnemesine yardımcı olur ve her hafta yenilenen alçı sayesinde bebeğin ayağına şekil verilir. Alçı genellikle ayaklardan başlayıp kasıklara kadar uygulanır. Totalde 5 ila 10 kez alçı yapılır.
Çarpık ayak tedavisi alçı ile sınır değil. Alçı tedavisi bittikten hemen sonra ortez tedavisi uygulanır. Ortez tedavisiyle birlikte ise Pes Ekinovarus egzersizlerine başlanır, kasların çalışması ve güçlenmesi sağlanır.
Alçı, ortez, egzersiz üçlüsünden oluşan pes Ekinovarus tedavisi yaklaşık 9 haftalık bir sürece yayılır. Bu süre sonunda ayaklardaki çarpıklık ideal seviyeye gelmediyse eğer cerrahi müdahale yapılır. Genel anestezi altında yapılan ameliyat, basit ve yaygın bir işlemdir. Ameliyatın ardından yine yeniden 3 hafta sürecek alçı tedavisi uygulanır.
Pes Ekinovarus tedavisinin başarıya ulaşması için bebeğin iki yaşına kadar ponseti cihazı giymesi gerekir. Ponseti cihazı, pes Ekinovarus tedavilerinde sık kullanılan bir çeşit ayakkabıdır. Bu cihaz ile ayakların şekillendirilmesi yapılır. Cihazın kullanılması çok önemlidir çünkü kullanılmaması halinde uygulanan tüm tedaviler boşa gider, bebeğin ayaklarında yeniden şekil bozuklukları ve çarpıklıklar meydana gelir. Cihaz kullanımı bebeğin yürüme dönemine kadar kullanılır. Normal ayakkabıya geçiş yapıldıktan sonra ise çocuğun 10 yaşına kadar düzenli ortopedik kontrollerden geçmesi istenir.
Anne Karnında Pes Ekinovarus
Anne karnında pes Ekinovarus düzelir mi? Evet ve hayır. Bebeğin anne karnındaki pozisyonu sabitse, bebek kaslarını rahat hareket ettiremiyorsa eğer doğumda ayakları birbirine bakacak yani çarpık şekilde doğar. Anne karnında bebeğin hareket etmesi, pozisyonunu değiştirmesi kısacası kaslarını hareket ettirmesi çarpık ayak sendromunun önüne geçebilir. Ancak uzmanlar pes Ekinovarus sendromunun anne karnındaki pozisyondan kaynaklanmadığını, genetik faktörlerin daha baskın olduğunu belirtmektedir.
Pes Ekinovarus tedavi edilmezse ne olur?
Pes Ekinovarus bebekler için ciddi bir rahatsızlıktır. Ayaklardaki çarpıklık deformasyona neden olur, bebeğin fiziksel gelişimini olumsuz etkiler. Tedavinin uygulanmaması ayakta dengede durmayı ve yürümeyi engeller. Bebeğin ileride topal yürümesine zemin hazırlar. Ayaklardaki dengesizlik ise tüm yükün tek bir ayakta toplanmasına neden olur. PEV, erken fark edildiğinde hızla tedavi edilebilen ve başarılı sonuçlar alınabilen bir hastalıktır. Üstelik Pes Ekinovarus ameliyatsız tedavi edilebilmektedir.