Rahim Filmi Nedir?

Tıpta ismi Histerosalpingografi (HSG) olan ve halk arasında rahim filmi olarak bilinen bu yöntem kısaca X- ışınları kullanılarak yapılan bir işlemdir. Bu yöntem genel olarak kısırlık teşhisinde bulunmak adına istenen en önemli testlerin başında yer alır. Bunun yanı sıra rahim filmi rahim ağzına ya da rahme dışarıdan yapılan müdahaleler sonucunda ortaya çıkan sorunların da tespiti için yaygın olarak tercih edilen bir yöntemdir. Özellikle kürtaj sonrasında adet kanamalarının kesilmesi ya da azalması sonucunda rahim filmi uzman doktor tarafından istenen testlerdendir.

Rahim Filmi Ne Zaman Çekilir?

Histerosalpingorafi (HSG) ciddi bir test olması nedeniyle işleme başlanmadan önce detaylı bir inceleme yapılır. Yapılan incelemeler sonucunda herhangi bir enfeksiyon bulunması durumunda ilk olarak enfeksiyon tedavisine başlanır. Rahim filmi ancak enfeksiyon tedavisi olumlu sonuçlandıktan sonra çekilebilir.

HSG testi genel olarak adet kanamasının bittikten sonra birkaç gün içerisinde yapılır. HGS’nin adet kanamasından önce yapılmamasının en başlıca nedeni, kanın rahim içinde, tüplerde ya da karın boşluğunda birikerek olası sorunlara yol açmasıdır. Bunun yanı sıra bir diğer neden de rahim içerisinde ender de olsa ortaya çıkabilecek olan gebeliğe zarar vermemektir.

Tıpta çok nadir de olsa gebe kalmama sorunu nedeni ile başvurulan bu yöntemde o ay gebe kalma yaşanabilir ve bilinçsizce yapılacak olan HGS testi bebeğe zarar verebilir. Bu yüzden HGS için en uygun zaman adet kanaması bittikten sonraki birkaç gündür. Aksi takdirde adetten 10 ile 15 gün arasında döllenme yaşanabilir bu da gebeliği olumsuz yönde etkiler.

Rahim Filmi Nasıl Çekilir?

HGS çekilmeden önce hastanın dikkat etmesi gereken bazı önemli kurallar vardır. Normal şartlarda hastanın bu testi aç karnına çektirmesi çok önemli değildir fakat genel anestezi uygulanacak olan hastalarda bu işlem öncesinde en az 6 saat hiçbir şey yenilip içilmemesi gerekir. Rahim filmi çektirmeden önce hastanın bu işleme hazırlanması için herhangi bir ilaç alması gerekmez ancak çok fazla ağrısı olan hastalarda doktor kontrolünde testten yarım saat öncesinde rahatlamak için bir ağrı kesici alınabilir. Ağrı kesici hem testten önce hem de test sırasında hastayı rahatlatacaktır.

HGS filmi Kadın Hastalıkları, Doğum Uzmanı ve Radyoloji Uzmanı ya da Teknisyeni tarafından uygulanması gereken bir işlemdir. Rahim filmi röntgen odasında hasta masaya sırt üstü yatırılarak çekilir. Hasta masaya yattıktan sonra bacaklarını jinekolojik muayeneye benzer şekilde hafifçe açar, tek farkı bacakları koyacak olan bölümlerin bulunmamasıdır.

HGS testinin yapılması sırasında genellikle röntgen odasında hasta, kadın doğum uzmanı ya da röntgen teknisyeni bulunur. Bu işlem sırasında normalde gelen ya da lokal anestezi yapılmaz bunun nedeni ise testin ağrı veren bir sonuç doğurmamasıdır. Anestezi uygulaması sadece çok korkan ve çekinen hastalara nadiren yapılır. Kadın doğum uzmanı ya da röntgen teknisyeni tarafından hastaya jinekolojik muayenede olduğu gibi muayene aleti bir diğer adı ile (spekulum) takılır. Bu işlem tamamladıktan sonra hastanın rahim ağzı dezenfekte edilir. Bu işlemde bittikten sonra rahim ağzına kanül adı verilen ince uzun bir tüp yerleştirilir.

Kanül yerleştirildikten sonra bu cihazın içinde yer alan radyoopak sıvı rahme nakledilir. Bu sıvının en önemli özelliği ise röntgen ışınlarını geçirmemesidir. Sıvının röntgen ışınlarını geçirmemesi röntgen filminin daha parlak olması ve daha iyi incelenmesi anlamına gelir. Bu sıvı sadece bu tür işlemler olmaksızın böbrek ve bağırsak filmleri için de yaygın olarak uygulanır.

Radyoopak sıvı ilk olarak rahim içerisine verilir ve oradan tüplere geçer. Tüplerin açık olması durumunda karın boşluğuna kadar ilerleme kaydeder. Sıvının ilerlemesi aşamasında hasta hafifte olsa ağrı hissedebilir. HGS tamamlandıktan sonra rahim ağzına takılan alet ve spekulum çıkarılır.

Rahim Filmi Çekilmesi Ağrılı Bir İşlem midir?

Kadınlar arasında her ne kadar ağrılı olduğu söylense de HGS, hastaların korkacağı kadar ağrı oluşturan bir yöntem değildir. Rahim filmi uygulayacak olan kadın doğum uzmanın sergileyeceği dikkatli ve kibar uygulama sayesinde ağrı en aza indirilebilir. Rahim filminde hasta sadece karında biraz batma ve gerilme hissini yaşar bu durumlar da dayanılamayacak kadar ağrı içermez.

Ağrının fazla olmaması nedeni ile uzmanlar tarafından genel anestezi işlemi çok uygun ve gerekli görülmez. Anestezi uygulaması sadece ağrı eşiği düşük ve çok aşırı hassas olan bayanlara uygulanabilir. Hastaların işlemi rahat ve sorunsuz atlatabilmesi için genel olarak uzmanlar tarafından en az yarım saat veya bir saat öncesinden bir ağrı kesici alınması önerilir.

HGS çekilmesinden sonra hastaların doğal yollardan hamile kalma miktarında artış görülür. Bunun başlıca nedeni ise HGS sırasında hastaya enjekte edilen sıvının yapışmış olan tüpleri açmasıdır. Bunun yanı sıra kısırlık sorunu ile başvuran hastalarda yaşanan mikrobik olaylarda radyoopak sıvısının iyileştirici etkisinin görülmesi de olasıdır.

Rahim Filmi Çekilmesinin Zararlı Yan Etkileri Var mıdır?

HGS yapıldıktan sonra ender de olsa alerjik reaksiyonlar ile karşılaşılabilir. Bu nedenle eski ilaçların yerine alerji yapma riski en az olan ilaçlar kullanılmalıdır. Bu alerjik reaksiyonlar 100 hastadan birinde görülür. Enfeksiyon riskini azaltmak için işlem öncesinde ya da sonrasında antibiyotik kullanımı şart değildir sadece kalp kapakçığı hastalarında antibiyotik kullanılmalıdır.

Rahim Filmi Çekimi Sonrasında;

İşlem tamamlandıktan sonra hastada leke şeklinde bir vajinal kanama gerçekleşebilir. Kanamanın fazla olduğu ve birkaç günden daha uzun sürmesi durumlarında kesinlikle uzman hekime başvurulmalıdır. Bunun yanı sıra çok yoğun olmamak kaydıyla bel ve kasık ağrısı ile de karşılaşılabilir. Ağrının artması durumunda yine doktora başvurmakta fayda vardır.

HGS yapıldıktan sonra dikkat edilmesi gereken en önemli unsur ise hastanın işlem sırasında rahim ağzının fazla zorlanması nedeniyle en az 48 saat süre boyunca cinsel ilişkide bulunmaması ve banyo yapmamasıdır. Vajinal tampon kullanmaktan da kaçınılmalıdır.

Rahim Filminde Tüplerden Birisi ya da İkisi Kapalı Çıkarsa Ne Olacak?

Her ne kadar pek çok olumlu sonuç alınmış olsa da HGS testi herkeste aynı sonucu vermez ve her zaman tam gerçeği yansıtmaz. Kısacası tüplerin testte kapalı olarak görünmesi gerçekte de kapalı oldukları anlamına gelmeyebilir.

Ağrıya dayanıksız olan bayanlarda işlem sırasında hissedilen ağrı ve rahatsızlık ilaca reaksiyon olarak kanalların spazm olmasına ve ilacın tüplerden geçememesine neden olabilir. Bu durum ancak uzman bir kadın doğum uzmanı tarafından incelendikten sonra ortaya koyulabilir.